تصور کنید می‌خواهید در زندگی یا کارتان پیشرفت کنید، یا با یک مشکل روبرو شده‌اید و به دنبال راه‌حل هستید. در این شرایط، ممکن است با دو واژه روبرو شوید: کوچینگ و مشاوره. هر دو به شما کمک می‌کنند، اما به روش‌های متفاوتی. شاید برایتان سوال پیش بیاید که فرق این دو چیست و کدام یک برای شما مناسب‌تر است؟ در این مقاله، به زبانی ساده و با مثال‌هایی کاربردی، تفاوت کوچینگ با مشاوره را برایتان توضیح می‌دهیم تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید.
تفاوت کوچینگ با مشاوره
1. تمرکز اصلی: به کجا می‌خواهیم برویم؟ (کوچینگ) یا از کجا آمده‌ایم؟ (مشاوره)
بزرگترین تفاوت بین این دو، در این است که به چه چیزی بیشتر اهمیت می‌دهند: آینده یا گذشته و حال.
کوچینگ: نگاه به آینده و پیدا کردن توانایی‌های خودتان
فکر کنید می‌خواهید یک کوهنورد حرفه‌ای شوید. در کوچینگ، کوچ به شما نمی‌گوید که از چه مسیری بروید یا چه تجهیزاتی بخرید. در عوض، از شما می‌پرسد: “چرا می‌خواهید کوهنورد شوید؟” ، “چه توانایی‌هایی در حال حاضر دارید که به دردتان می‌خورد؟” ، “چه موانعی سر راهتان می‌بینید؟” و “برای رسیدن به قله، چه گام‌هایی می‌توانید بردارید؟”. کوچ به شما کمک می‌کند تا اهداف بزرگتان را ببینید، نقاط قوت خودتان را بشناسید و برای رسیدن به آن‌ها برنامه‌ریزی کنید. کوچ بیشتر روی “رسیدن به جایی که می‌خواهید باشید” تمرکز دارد و به شما کمک می‌کند تا راه‌حل‌ها را از درون خودتان پیدا کنید. این یعنی کوچینگ، به شما کمک می‌کند تا به نسخه بهتر و توانمندتر خودتان تبدیل شوید.
مشاوره: حل مشکل امروز و یادگیری از تجربیات گذشته
حالا فرض کنید همان کوهنورد، پایش در یک کوه شکسته و نیاز به کمک فوری دارد. در اینجا، مشاوره وارد عمل می‌شود. مشاور، کسی است که می‌داند چگونه با پای شکسته برخورد کند، چه دارویی بدهد، چگونه او را به پایین بیاورند و چه مراقبت‌هایی لازم است. مشاور، دانش و تجربه تخصصی دارد و به شما می‌گوید که چه کاری باید انجام دهید تا مشکل فعلی حل شود. مشاور، بیشتر روی “مشکلی که الان دارید” و “چگونه آن را حل کنیم” تمرکز می‌کند. او از دانش تخصصی خود استفاده می‌کند تا شما را از یک وضعیت دشوار نجات دهد یا به شما کمک کند در یک کار خاص، بهتر عمل کنید.
2. نقش فرد متخصص: راهنما در مقابل معلم
نقشی که کوچ و مشاور ایفا می‌کنند، کاملاً متفاوت است. یکی راهنمای شماست و دیگری معلم.
کوچینگ: کوچ، همراه و پرسشگر شماست
در کوچینگ، کوچ نقش یک همراه دلسوز و یک پرسشگر حرفه‌ای را دارد. او همه چیز را نمی‌داند، بلکه می‌داند چگونه سوال بپرسد تا شما به جواب برسید. کوچ به شما گوش می‌دهد، شما را به چالش می‌کشد (به شکل مثبت) و به شما کمک می‌کند تا خودتان را بهتر بشناسید و راه‌حل‌هایتان را پیدا کنید. او به شما قدرت می‌دهد تا خودتان تصمیم بگیرید و مسئولیت کارهایتان را به عهده بگیرید. کوچ، شما را تشویق می‌کند تا از منطقه امن خود بیرون بیایید و رشد کنید.
مشاوره: مشاور، متخصص و ارائه‌دهنده راهکار است
در مشاوره، مشاور نقش یک متخصص را دارد. او دانش و تجربه لازم در یک زمینه خاص را دارد و همان دانش را به شما منتقل می‌کند. مشاور، مشکل شما را تحلیل می‌کند و راه‌حل‌های عملی و تخصصی ارائه می‌دهد. شما به حرف مشاور گوش می‌دهید و طبق توصیه‌های او عمل می‌کنید تا مشکلتان حل شود. مشاور، بیشتر شبیه یک معلم یا راهنمای باتجربه است که مسیر را به شما نشان می‌دهد.
3. روش کار: پرسیدن سوال در مقابل دادن جواب
روش کار این دو، تفاوت اصلی دیگر را نشان می‌دهد. یکی شما را به فکر وا می‌دارد و دیگری جواب را به شما می‌دهد.
کوچینگ: سوال پرسیدن برای کشف راه‌حل
در کوچینگ، اساس کار بر پایه سوال پرسیدن است. کوچ سوالاتی می‌پرسد که شما را به فکر فرو ببرد، زوایای جدیدی از مسئله را ببینید و راه‌حل‌های خودتان را کشف کنید. مثلاً: “چه گزینه‌هایی پیش رو دارید؟”، “چه چیزی مانع پیشرفت شما می‌شود؟”، “اگر هیچ محدودیتی نداشتید، چه کاری انجام می‌دادید؟”. این روش باعث می‌شود شما فعالانه درگیر حل مسئله شوید و راه‌حل‌هایی که پیدا می‌کنید، برایتان معنادارتر و قابل اجرا‌تر باشد.
مشاوره: راهنمایی کردن و ارائه راه‌حل
در مشاوره، مشاور با شنیدن مشکل شما، شروع به تحلیل و ارائه راهنمایی می‌کند. او ممکن است اطلاعات، داده‌ها، یا تجربیات مشابه را با شما در میان بگذارد و سپس راه‌حل‌های مشخصی را پیشنهاد دهد. مثلاً، یک مشاور مالی به شما می‌گوید که چگونه سرمایه‌گذاری کنید، یا یک مشاور شغلی به شما در نوشتن رزومه کمک می‌کند. در این روش، مشاور نقش اصلی را در ارائه راه‌حل ایفا می‌کند.
4. هدف نهایی: رشد بلندمدت در مقابل حل مشکل فوری
هدف نهایی که هر کدام دنبال می‌کنند، تفاوت مهم دیگری است.
کوچینگ: رشد و پیشرفت مداوم
هدف کوچینگ، کمک به شما برای رشد و پیشرفت در طولانی مدت است. کوچ به شما کمک می‌کند تا مهارت‌هایتان را بهتر کنید، خودتان را بهتر بشناسید، اعتماد به نفستان را بالا ببرید و بتوانید به طور مستقل با چالش‌های آینده روبرو شوید. کوچینگ باعث می‌شود شما یاد بگیرید چگونه “ماهیگیری” کنید، نه اینکه فقط یک ماهی به شما داده شود. این یعنی توانمندسازی شما برای آینده.
مشاوره: رفع مشکل فعلی و رسیدن به نتیجه مشخص
هدف مشاوره، معمولاً حل یک مشکل خاص یا رسیدن به یک نتیجه مشخص در کوتاه مدت است. مثلاً، حل یک اختلاف خانوادگی، گرفتن یک تصمیم مهم شغلی، یا مدیریت بهتر امور مالی. مشاور به شما کمک می‌کند تا از یک مرحله دشوار عبور کنید و به وضعیتی مطلوب‌تر برسید.
بیشتر بخوانید: فرق تسهیلگری و کوچینگ؛ 6 تفاوت اساسی
5. زمان و نحوه انجام کار: مداوم در مقابل موردی
نحوه و زمان‌بندی جلسات نیز می‌تواند متفاوت باشد.
کوچینگ: معمولاً جلسات منظم و طولانی‌مدت
کوچینگ اغلب نیازمند جلسات منظم و در یک دوره زمانی طولانی‌تر است. مثلاً ممکن است شما هر هفته یا هر دو هفته یک بار با کوچ خود جلسه داشته باشید و این روند برای چند ماه یا حتی بیشتر ادامه پیدا کند. این تداوم به شما فرصت می‌دهد تا تغییرات را در خودتان ایجاد کنید، آموخته‌هایتان را به کار ببرید و نتایج را ببینید.
مشاوره: معمولاً چند جلسه برای حل یک مشکل
مشاوره معمولاً به صورت موردی و در تعداد جلسات کمتری انجام می‌شود. شما به مشاور مراجعه می‌کنید تا مشکل خاصی را حل کنید و وقتی مشکل حل شد یا راه‌حل مناسب را دریافت کردید، کارتان با مشاور تمام می‌شود. این می‌تواند فقط یک جلسه یا چند جلسه در طول چند هفته باشد.
نتیجه‌گیری: کدام یک برای شما مناسب است؟
حالا که تفاوت کوچینگ با مشاوره را متوجه شدیم، وقت آن است که ببینیم کدام یک برای شما بهتر است.
- اگر می‌خواهید توانایی‌هایتان را کشف کنید، اهداف بزرگ برای آینده تعیین کنید، مهارت‌های جدید یاد بگیرید و خودتان به راه‌حل مشکلاتتان برسید، کوچینگ کسب و کار گزینه ایده‌آلی است. کوچ به شما کمک می‌کند تا به بهترین نسخه خودتان تبدیل شوید.
- اگر با یک مشکل خاص روبرو هستید، نیاز به دانش تخصصی و راهنمایی عملی دارید، یا می‌خواهید یک مسئله را سریع‌تر حل کنید، مشاوره کسب و کار انتخاب بهتری است. مشاور با تخصص خود، شما را در مسیر حل مشکل هدایت می‌کند.
گاهی اوقات، این دو می‌توانند با هم کار کنند. شاید ابتدا با یک کوچ صحبت کنید تا اهداف خود را مشخص کنید، و سپس برای اجرای بخشی از آن اهداف، به سراغ یک مشاور متخصص بروید.
مهمترین چیز این است که نیاز واقعی خودتان را بشناسید و سپس فرد مناسبی را برای کمک به خودتان انتخاب کنید. با درک درست تفاوت کوچینگ با مشاوره، می‌توانید قدم‌های موثرتری برای رسیدن به موفقیت بردارید.
مشاوره تخصصی برای رشد کسب‌وکارتان
عارضه‌یابی || ارائه راهکار و پیشنهاد